Gerrit Komrij vindt Engelse koffie nog het meest weg hebben van water waar ze met een katapult een koffieboon doorheen hebben gejaagd, waarna het cichoreimannetje er zijn zak in heeft gewassen. Onze voormalige Dichter des Vaderlands heeft wel eens lekkerder koffie gedronken. Waarom zou je iets gewoon zeggen als het ook mooi kan?
Komrij had natuurlijk ook gewoon kunnen zeggen dat hij Engelse koffie niet lekker vindt. Of – als je toch in een gangbare beeldspraak wilt blijven – de koffie kunnen typeren als slootwater. Maar nee, de schrijver en dichter pakt dit graag wat grootser aan. Hij haalt zelfs het cichoreimannetje erbij. Omdat ik in mijn dagelijks leven niet elke dag het woord cichorei tegenkom, heb ik het opgezocht. Het schijnt iets te maken te hebben met surrogaatkoffie.
Ik kan hier van genieten: mooie woorden vinden voor iets heel gewoons. Jaren geleden gebruikte de ANWB een spreuk, waarmee het publiek werd opgeroepen de natuur enigszins schoon te houden. Ze bedoelden: laat alsjeblieft geen rommel achter. Ze zeiden:
Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen
de eigenaar van dit bos de schillen en de dozen.
Ik herinner me ook Wim van Hanegem: hij voorzag de WK in Nederland van ploegen onder de 23 jaar van commentaar. De Nigerianen bereikten de finale, het waren stuk voor stuk bonken van kerels. Menigeen kreeg toch op zijn minst lichte twijfel of ze de dertig niet al waren gepasseerd. Ook Van Hanegem twijfelde. Hij zei: ‘Sommigen van die Nigerianen zijn al grijs aan de slapen.’
Langs de lijn meenden diverse ouders te weten dat dit soort jongens regelmatig als geboortedatum 1 januari in hun paspoort hebben staan en dat ze vaak zelf ook niet precies weten hoe oud ze zijn.
Iets mooi zeggen is dus niet alleen voorbehouden aan schrijvers en dichters. Een mooi voorbeeld kreeg ik mee toen mijn zoon nog in de jeugd van Elinkwijk voetbalde. Deze club staat midden in de Utrechtse volkswijk Zuilen en trekt ook publiek uit deze wijk. Hij speelde met het C-elftal tot 16 jaar tegen FC Utrecht. In de spits bij FC Utrecht stond een donkere jongen die zeker drie koppen groter was dan de andere spelers op het veld. Al hingen ze met z’n drieën aan zijn shirt, hij schudde ze van zich af of het vliegjes waren. Langs de lijn meenden diverse ouders te weten dat dit soort jongens regelmatig als geboortedatum 1 januari in hun paspoort hebben staan en dat ze vaak zelf ook niet precies weten hoe oud ze zijn.
In de rust gooide ik dan ook de stelling op tafel: ‘Volgens mij is die spits van FC Utrecht ouder dan zestien.’
Een van de ouders zei toen in plat Utregs: ‘Nou ja, ik seg, dat juchie hep eerst twee jaor onder een boom gelege en toen was het gemeentehuis natuurlijk steeds verplaotssssss….’
Veel mooier toch?
Ben Tekstschrijver
18 maart 2011
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.