Ik kocht via Facebook een kast. De advertentie bevatte een foto van de kast en de tekst: grenen kast. En de prijs. Meer niet. Zelfs de maten stonden er niet bij. Sommige verkopers op Marktplaats en Funda zijn creatiever.
Een verkoper van een onooglijk tijdschriftenrekje spreekt op Marktplaats van een ‘industrieel minimalistisch ontwerp met een spannend lijnenspel. Een epische strijd tussen vorm, inhoud, materiaal, ruimte en nut, die overduidelijk door het laatstgenoemde verloren wordt. Dankzij de ingenieuze stalen constructie,’ zo besluit de advertentietekst, ‘is dit in het oog springende designobject namelijk allesbehalve als tijdschriftenrek te gebruiken.’
Ook de verkoper van een Volvo V70 D5 gebruikt geen alledaagse tekst. Zijn ‘Zweedse lillikerd’ heeft 432.000 km ‘ervaring’. De auto heeft de aerodynamica van een mammoet die de berg oploopt, de claxon klinkt als een kraai met een gezwel op zijn stembanden. Van binnen ruikt de auto als een bruin café; vergeten lege bierblikken in het dashboardkastje zijn bij de prijs inbegrepen. Maar het is niet alleen kommer en kwel. Met de ‘Stelling van Pietwaterpas’ heeft hij het profiel van de banden berekend. Tot zijn verrassing blijkt op sommige plekken nog 6 mm te zitten. Zijn ‘mobiele tosti-ijzer’ heeft genoeg potentie om nog jaren mee te kunnen. Daarbij moeten we bedenken, vindt hij, dat een knappe vrouw ook niet eeuwig zonder rimpels blijft.
Creatief schrijven is soms een verrassend perspectief kiezen. Een ‘diep gekwetste en bedrogen’ Hyundai richt zich rechtstreeks tot een nieuwe potentiële partner: de laatste tien jaar van zijn leven heeft hij doorgebracht met eigenaar Ronald. De liefde is bekoeld omdat Ronald is vreemdgegaan, met een Peugeot 107 nota bene. Zo’n klein Frans wijf. Natuurlijk, de bedrogene is al op leeftijd en heeft door het leven wat deukjes opgelopen, maar het gaat om het innerlijk. De auto zoekt een nieuwe eigenaar waarmee hij ‘in een deuk kan liggen’.
Een krot in de achterbuurt is een ‘authentieke arbeiderswoning in een volkswijk’ en ouwe meuk staat aangeprezen als ‘in originele staat’.
Makelaars zijn ook creatief om met taal, maar dan zoals sommige boekhouders creatief zijn met cijfers. Dan heet een rijtjeshuis ineens een ‘schakelvilla’. Een krot in de achterbuurt is een ‘authentieke arbeiderswoning in een volkswijk’ en ouwe meuk staat aangeprezen als ‘in originele staat’. ‘Knus’ is écht te klein en een ‘stadstuin’ betekent inkijk van de buren. In de woning lijkt alles groot: vanuit de hal ‘bereik’ je de woonkamer. Hoe dan, met openbaar vervoer? Alle fijne dingen buíten het huis, zoals gezellige winkeltjes en sfeervolle horeca, liggen daarentegen ‘op steenworp afstand’.
Mijn grenen kast werd een nachtmerrie. Toen ik de kast eenmaal thuis had, kreeg ik ‘m niet door het trapgat. Zelfs niet nadat een bevriende bouwvakker met een timmermansoog het bovenstuk eraf had gezaagd; ook het resterende karkas kwam vast te zitten als een gestrande potvis. De kast ligt nu in mootjes op de schroot. En dan te bedenken dat die lilleke Volvo D70 D5 misschien nog vrolijk op weg is naar een bruin café.
Ben Tekstschrijver
Heb jij voorbeelden van ‘mooie woorden’ die jou op een creatieve of listige manier verleiden? Bijvoorbeeld om iets te kopen of ergens aan mee te doen? Deel jouw voorbeelden hieronder. Blog delen is ook leuk!
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Ik heb na mijn scheiding een poosje via een dating-site met dames afgesproken. Zelf hanteerde ik een recht-toe-recht-aan profiel. Dames wisten direct waar ze aan toe waren en menigeen heb ik ongetwijfeld flink de schrik aangejaagd. Helaas moet ik vaststellen dat veel vrouwen mij op het verkeerde been zetten. Niet alleen door geen recente foto’s bij profielen te plaatsen, maar ook door misleidende teksten. Een paar madams maakten het zelfs zo bont door op te scheppen over vaardigheden waarvan bij doorvragen of uittesten geen sprake bleek. Daar kreeg ik natuurlijk op een gegeven moment wel genoeg van. Kort daarna vraagt een van die lady’s tijdens een afspraak in een lunchroom aan mij ‘’wat sprak jou nou zo aan in mijn profiel?’’. Ik antwoordde direct en ietwat confronterend ‘’dat je zo goed kunt koken!’’. Een verschrikte reactie volgde. ‘’Maar ik kan helemaal niet goed koken’’. Ik stond op en zei ‘’nou adieu dan…, reken jij even af’’.
Ik zie haar staan, als een verbanneling op haar eigen kookeiland…
Heel grappig dit blog.
Hoi Ben,
Toen ik nog je collega was haalde ik ’s middags op één bepaalde afdeling de poststukken op. Voor het meenemen gebruikte ik een binnentas van Postnl.
In mooiere woorden vervoerde ik het met ‘een draagmodule in de populaire oranje kleur met twee draagmogelijkheden (handvaten) terwijl ook het vervoer denkbaar is via transport op meerdere wielen, het gemak hiervan moge duidelijk zijn.
groeten, Jaap
Haha, heel herkenbaar, deze commentaren.
Geweldig blog! Genoten!
Vandaar dat ik met mijn Makelaarsteksten ook alleen realistische woorden lever.
(reactie via Twitter)
Prima analyse, Ben. Het maakt eigenlijk niet uit in welke business je zit, als je iets wilt verkopen ga je je taal aanpassen aan de potentiële koper. Op Marktplaats wordt een krakkemikkig oud nachtkastje ineens een nostalgische ‘must have’ uit grootmoeders tijd. In de politiek zijn belastingverhogingen ineens ‘sociaal verantwoorde aanpassingen’ en ga zo maar door. En het mooie is: we trappen er meestal in. Zo krachtig is de taal dan ook wel weer.
Hi Ad,
Zit het woord ‘taal’ misschien ook in het woord ‘betalen’? Want taal is vaak de grote verleider om je portemonnee te laten trekken.
En je in stukken gezaagde kast is zelfs niet te gebruiken voor in de open haard? 😉
Wordt dat geen ‘volksverlakkerij’ genoemd, Ben?
Tegenwoordig zie ik vaak, in Drenthe dan, versta je…dat huizen zichzelf verkopen. Dan zie je een groot bord in de tuin: “Ik ben te koop”. Je moet je dan toch weer vervoegen bij een makelaar ook al is die net te verstaan gegeven dat hij moet ophoepelen, toch? Ligt aan mij, denk ik, ik denk te simpel.
Een ‘opknappertje’, ook zo’n kreet. Vooral het knusse verkleinwoord ’tje’. Moet meevallen denk je dan. Onvermeld blijft dat menigeen voortijdig in het graf belandt, voordat er maar een zweem van een begin gemaakt is met dat opknappen. Een afknappertje dus.
‘Zichtlijnen’, ook zo’n kreet. Ik hoor zo’n supercoole grachtengordelarchitect vaak beweren dat hij of zij in het nieuwe huis allereerst de zichtlijnen wilde aanbrengen. Ik tuur en tuur en zie een hoop lijnen kriskras schots en scheef door elkaar heen lopen en tracht daar de zichtlijnen in te ontwarren. Het ligt aan mij, zeker weten. Mijn creatieve brein, zo ooit aanwezig en functionerend, laat het helemaal afweten. “Wij willen licht creëren”, hoor je dan. Pardon, dat was toch aan de goede God voorbehouden? Je hoort dan zo’n knappe jongeman, geheel in het zwart natuurlijk, met zo’n opgeschoren kapsel en een sexy reuzenlok voor z’n geloken ogen, orakelen dat ze dat licht met sukses hebben ‘veroverd’. Er wordt wat afgecreëerd: licht, ruimte, zichtlijnen en oh ja…rust, vooral rust. En contact met de natuur. Die natuur, die van oudsher buiten is, moet ‘naar binnen gehaald worden’. Dan zitten die mensen bij een knapperig houtvuur en een wijntje (alweer dat ’tje’, maar het blijkt een bel van hier tot gunder) van hun tuin te genieten. Ach, ik word een zuur oud wijf, zoveel is zeker…Mijn zichtlijnen zijn niet meer wat ze waren…
Hi Annelies,
In jou is een succesvol makelaar verloren gegaan…
Hallo Ben,
Van Gerhard hoorde ik dat je vandaag jarig bent dus bij deze van harte gefeliciteerd met je verjaardag!
Alweer zo’n leuke blog!!
Prachtige voorbeelden van mensen die creatief met taal omgaan op Marktplaats en Funda.
Dingen mooi(er) brengen. Nou politici, bankiers en werkgevers kunnen er ook wat van!
Ik moest terug denken aan een artikel dat ik ooit las over eufemisme (met goede/zachte woorden) en nog bewaard had ook. Ik citeer een paar regels:
Bezuinigen wordt aangekondigd als ‘kosten heroverwegen’.
Scherpstellen van prioriteiten betekent ‘we doen alleen het hoognodige’.
Uitzendkrachten worden niet gehuurd maar ‘het werk is uitbesteed’.
Een flexibele aanpak is okidoki, een rigide benadering is fout (maar flex betekent voor velen geen vrijheid maar gebrek aan zekerheid).
“We hebben 50 medewerkers moeten laten gaan”(alsof de personeelsleden stonden te dringen bij de uitgang).
Als winsten slinken en budgetten omlaag gaan heet dat “negatieve groei”.
Banken vallen om, (omdat er iemand tegenaan gelopen is?) terwijl gewone bedrijven failliet, op de fles, of naar de kloten gaan.
Reorganisatie betekent nooit dat een bedrijf uitbreidt.
En tenslotte “in dialoog blijven” is vaak niet meer dan een beleefde woordenwisseling tussen dovemansoren.
Ik voel toch duidelijk meer sympathie voor jouw Volvo en tijdschriftenrekje verkopers, zelfs voor de grenen kast verkoper!!
Hi Joke,
Dit raakt aan wat wij in de tekstschrijverij ‘framing’ noemen. Dan laat je bij gedwongen ontslag ‘medewerkers gaan’, dan wordt afslanken ‘negatieve groei’. Woorden hebben een bepaalde gevoelswaarde. Het woord ‘werkeloos’ roept een heel ander onderbuikgevoel op dan ‘werkzoekend’ en ‘ontwikkelingssamenwerking’ klinkt anders dan ‘ontwikkelingshulp’.
Dankjewel voor je mooie toevoegingen.
En dank voor je felicitatie.