Het vergt tegenwoordig de nodige moed om publiekelijk je punt te maken, je mailbox loopt al snel vol met giftige bagger. Toch zijn er schrijvers, columnisten en muzikanten die dit blijven doen. Drie statements van drie muzikanten die me het afgelopen jaar wisten te raken.
Patti Smith
Patti Smith is in augustus altijd bij haar familie en kleinkinderen. Nu staat ze toch op Lowlands om geld bijeen te spelen voor de behandeling van haar autistische kleinkind. Mijn dochters zijn ook op het terrein, maar kiezen voor een ander optreden. Patti Smith zingt bevlogen. Jammer dat mijn dochters dit niet zien, denk ik. Tot de oudste sms’t: ‘Mijn optreden valt tegen, ik kom eraan.’
Patti Smith maakt zich zorgen over de wereld waarin haar kleinkinderen opgroeien. Ze drukt ons op het hart voor onze vrijheid op te komen, voor ons, onze kinderen en kleinkinderen. Juist in deze tijd van populisten en potentaten. Dan zet ze People have the power in. Het komt hartverscheurend binnen, ik voel op afstand dat het mijn dochter ook niet onberoerd laat.
‘Ik ben om,’ sms’t mijn dochter.
Na het optreden val ik mijn dochter om de hals. Als ze merkt in welke emotionele staat ik verkeer, zegt ze: ‘Ach gosh pap.’
Ezra Furman
De klanken van People have the power ijlen nog na als Ezra Furman even verderop in de Lima-tent aan zijn set begint. Hij maakt een statement met zijn uiterlijk: een mouwloos bloemetjesjurkje, zwarte panty’s om dunne stakerige benen, rode lippenstift, zwarte mascara, parelketting en een jaren-vijftig-vrouwenkapsel.
Hij oogt kwetsbaar en fragiel en neemt een geweldig risico: je kunt zomaar weggehoond worden. Dat gebeurt niet. Zijn boodschap is zo krachtig, zijn muziek zo goed, dat de Lima-tent als een blok voor hem valt. Ezra Furman brengt de oproep van Patti Smith in de praktijk: wij moeten onze vrijheid koesteren. Een jurkje en parelketting zijn onderdeel van die vrijheid.
Ze hebben witte knokkels op hun handen omdat ze van pure angst hun geweer 24 uur per dag in hun knuist geklemd houden.
Mary Gauthier
Het derde statement komt van Mary Gauthier, op een zondagmiddag in TivoliVredenburg. Ze speelt liedjes van haar cd Rifles and Rosary Beads. De nummers vertellen de verhalen van getraumatiseerde frontsoldaten die ze tegenkwam bij Songwriting With:Soldiers. Songwriters helpen veteranen bij het verwerken van hun trauma’s door er samen songs over te schrijven. Mary Gauthier beschrijft hun angsten: ze vertrouwen de lucht niet meer omdat er elk moment een dodelijke bom uit kan vallen, ze hebben witte knokkels op hun handen omdat ze van pure angst hun geweer 24 uur per dag in hun knuist geklemd houden, ze bidden onophoudelijk de rozenkrans (rosary beads).
Dan speelt ze ‘This land is your land’ van Woody Guthrie. Hij schreef de tekst in 1940, als kritische reactie op het patriottische lied God bless America dat hij eind jaren ’30 tot vervelens toe op de radio hoorde. Nooit klonken de woorden ‘this land is your land, this land is my land, this land is made for you and me’ zo aangrijpend.
Ben Tekstschrijver
Heb jij een boodschap uit muziek, een film, boek, gedicht of andere kunstvorm die je raakte? Ben Benieuwd. Deel het onder dit blog.
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Het gebeurde me niet vaak dat 1 album verschillende nummers bevat, die me meeslepen omdat ze me tot nadenken aanzetten. Ik heb het over Led Zeppelin IV uit 1971. En dan gaat het ook nog over ijzersterke songs die bijna 40 jaar na dato nog staan als een huis. Ik neem hierna niet de volledige teksten over, maar een paar kenmerkende passages die mij recht in het hart raken.
‘’Yes, there are two paths you can go by, but in the long run
There’s still time to change the road you’re on
And it makes me wonder’’ (Stairway To Heaven)
“Oh, well, the night is long, the beads of time pass slow,
Tired eyes on the sunrise, waiting for the eastern glow.
The pain of war cannot exceed
The woe of aftermath’’ (The Battle Of Evermore)
Ik heb Led Zeppelin IV ook grijs gedraaid. En nog. Die muziek heeft 45 jaar na dato nog niets aan kracht ingeboed. Als ik hem de volgende keer opzet, ga ik toch eens meer op de teksten letten.
Dankjewel voor het delen van dit ‘raakmoment’.
geweldig Ben dat dit je nog raakt en dat je je dochter hier ook in mee krijgt !!!! Helemaal mooi als een kind jou emotie s begrijpt!!!
Je zegt: geweldig dat dit je ‘nog’ raakt. Sterker, het lijkt wel of ik met dat ik ouder wordt steeds sentimenteler wordt. Ik ben er blij mee, beter dan gevoelloos.
En dat moment met mijn dochter na het concert was inderdaad onvergetelijk. Het is zo’n moment dat je mekaar helemaal begrijpt zonder iets te zeggen.
Jij hebt het over drie individuele statements, Ben. Ik wil daar een collectiever statement aan toevoegen, namelijk dat van de medewerkers van het Jeanette Noel huis in Amsterdam. Jeanette Noel zaliger was een Amerikaanse non die haar huis in de staat Maine openstelde voor armoedzaaiers, ontheemden en outcasts. Het rozenkransgebed met handen en voeten! Met smoel, zou je ook kunnen zeggen. De woongemeenschap in Amsterdam volgt haar na met inachtneming van de principes soberheid, gastvrijheid, gebed en sociale actie, waarbij ze de anarchie niet schuwt. Heerlijk! De bewoners zijn zgn. ongedocumenteerde asielzoekers, een niet-stigmatiserende benaming die enkel betekent dat ze geen papieren hebben. Die krijgen ze na drie maanden in het huis woonachtig te zijn geweest. Petje af voor bewoners en de medewerkers die dit mogelijk maken…
Klinkt een beetje als het Leger des Heils, een ‘leger’ dat goed werk doet in de wijken, oog heeft voor de verschoppelingen en zo de Christelijke daad bij het Woord voegt. Net als de volgelingen van de Amerikaanse non Jeanette Noel.
Mary Gauthier heeft me afgelopen jaar ook geraakt. Helaas het concert in mijn woonplaats gemist. Mooie gevoelige, empathische en rauwe plaat. Ware teksten ook. Mijn echtgenote, veteraan en inmiddels afgezwaaid zou in haar bezinningsbijeenkomsten op missie zeker deze tekst van haar hebben gebruikt: ‘But what saves you in the battle can kill you at home. A soldier, soldiering on’. Prachtig kaal nummer.
Ik heb Patti Smith pas echt ontdekt bij haar comeback in 1995. Haar inmiddels in prachtige concerten live gezien, onder andere in de kerk. Niet in Paradiso maar die andere ‘kerk’, De Duif in Amsterdam. Adembenemend goed. Maar ja leuk, kinderen die aansluiten! Mijn zoon van 25 zingt gewoon uit volle borst Ray Charles mee. Generaties lopen wat dat betreft lekker door elkaar.
Mary Gauthier en Patti Smith: twee keer raak. Mooi dat jij dat ook hebt ontdekt!
Ben, je spreekt hier over artiesten die hun verhaal in een pure vorm naar buiten brengen. Kunstenaars die dit moeten doen omdat hun gevoel dat aangeeft. Dat is het mooie van kunst, maar iets wat nogal eens ontbreekt in het dagelijks leven. Vrijheid, en het koesteren daarvan, is iets wat een paar keer genoemd wordt. Bijzonder is dat deze mensen als het ware hun eigen vrijheid creëren, zowel artistiek als werelds. Echter de vrijheid die zij koesteren in hun liedjes is in deze maatschappij ver te zoeken. Des te meer aandacht voor creatieve geesten.
Artiesten die hun eigen artistieke vrijheid creëren. Dat zijn de mensen om in de gaten te houden, dat zijn de mensen die buiten de lijntjes durven te lopen, dat zijn de mensen die inspireren. Ik ben het met je eens: alle aandacht voor creatieve geesten.