Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Ik ben doorgaans de man van die duizend woorden, maar wil het nu toch hebben over een beeld hebben. Dit beeld.
De foto is gemaakt door sportfotograaf Erik Pasman en stond op de voorpagina van het AD, nadat De Graafschap roemloos onderuit was gegaan tegen FC Den Bosch. De Superboeren degradeerden hierdoor naar de Jupiler League. De situatie is in één oogopslag duidelijk: Rogier Meijer, aanvoerder van De Graafschap, zit na het eindsignaal diep ontgoocheld op het gras, zijn dochtertje Saar (3) steekt haar hand uit: ‘Kom op, papa!’
De foto raakt me. En ik ben niet de enige. Marjo Oskam uit Alphen aan de Rijn liet via een ingezonden brief weten dat ze de foto ‘geweldig’ en ‘ontroerend’ vond en dat deze wat haar betreft sportfoto van het jaar mocht worden.
Het mooie van sport is de emotie. Ook op het EK 2012 zullen momenten van dolle vreugde en diepe droefenis ‘gepakt’ worden door honderden fotografen met lenzen van anderhalve meter lang. Maar ik betwijfel of er een foto tussen zit die me emotioneel zo raakt als deze. De wanhopige blik van Robben na weer een gemiste penalty haalt het qua emotionele zeggingskracht waarschijnlijk niet bij dit ‘gebaar van Saar’ naar haar verdrietige vader.
Ook voor mij is dit tot nu toe de sportfoto van het jaar. Waarom? Omdat er een kindje bij betrokken is? Want natuurlijk, elke beeldredacteur weet dat kinderen authentiek zijn en een ‘hoge aaibaarheidsfactor’ hebben. Kinderen roepen emotie op. Kijk maar naar inzamelingsacties voor hongerend Afrika: altijd kijkt een uitgemergeld kindje je aan met holle ogen en een vlieg op de wang. Dan moet je een dikke laag eelt op je ziel hebben, wil je je portemonnee niet trekken.
Ook communicatiemensen in ziekenhuizen weten het: een ziekenhuisblad in de wachtkamer wordt vaker meegenomen als een aaibaar kindje op de cover staat dan wanneer het gerimpelde gelaat van een demente dame de voorpagina siert.
In de sportfotografie gaat het om dat ene moment. Erik Pasman ziet Saar naar haar vader lopen en haar handje uitstrekken. Hét moment. Het verhaal van de wedstrijd.
Hij heeft geen oog voor het uitgestoken handje van zijn Saar. Geen oor voor het bemoedigende ‘Kom op, papa!’ van zijn dochtertje.
Aanvoerder Rogier Meijer is ontroostbaar. Hij ziet een totaal mislukt seizoen aan zich voorbij trekken. Met lede ogen had hij aangezien dat het aankoopbeleid niet deugde, dat er nooit een elftal op het veld stond dat in balans was. De sfeer in de kleedkamer en op het veld werd verziekt door bestuurlijke bonje, de technisch directeur en de trainer bakten er niets van. Ontslag. Ook hij kon als aanvoerder het tij niet keren. De begroting van de club wordt naar eerstedivisieniveau bijgesteld. Misschien komt zijn baan wel op de tocht. Dat er naast het voetballen nog een andere wereld is, beseft hij op dat moment nog niet. Hij heeft geen oog voor het uitgestoken handje van zijn Saar. Geen oor voor haar bemoedigende ‘Kom op, papa!’.
Ik hou van sport, ik hou van de emotie die daar bij hoort. Die emotie is universeel en kan op een bijveld van Op Het Dak 8 even intens zijn als tijdens de EK-finale in het NSK Olimpiejsky in Kiev. Maar deze foto gaat voor mij verder dan alleen sportemotie. Hier is het niet de vader die zijn beschermende hand uitstrekt naar zijn dochtertje, hier is een kind van drie de reddende engel voor haar vader die in zak en as zit. Het uitgestoken handje van Saar staat voor mij symbool voor de kracht van de familie, maar ook voor nieuwe kansen en voor opnieuw beginnen. Kom op, papa, er is meer in het leven dan voetbal.
Als ik zelf om wat voor reden dan ook een keer in de ellende zit, hoop ik ook op een ‘gebaar van Saar’. Op een uitgestoken hand van iemand die me lief is.
Ben Tekstschrijver
1 juni 2012
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Wat een spannende column schreef je.
Al lezend op weg naar je pointe… jouw pointe.. de ontroerendste zinnen: de kracht van de familie, nieuwe kansen en opnieuw beginnen. Hoop. Kom op papa, er is meer in het leven dan voetbal.
Kippenvel.
Mooi verhaal weer.
Een mooi voorbeeld van drama op alle niveaus maakte ik bij de F7 mee. In de eerste officiële competitiewedstrijd tegen SDVB werd al snel het krachtsverschil duidelijk. Na 5 minuten was het 0-3 in ons voordeel waarna de Barnevelders er een mannetje extra ingooide. Dat dat niet hielp was te verwachten. Onze mannen kende geen mededogen en zelfs toen Dave van Vulpen bij 0-14 de bal over schoot stortte hij ten aarde alsof hij de Robben van Bayern zelf was. Duurde zeker een minuut voordat hij over zijn teleurstelling heen was. Was een prachtige foto geweest…
Ik heb het artikel met veel plezier gelezen, en nogmaals bedankt voor de complimenten over de foto. Het is altijd bij sportfotografie de uitdaging om het moment van de wedstrijd op beeld vast te leggen, en deze foto laat inderdaad een dergelijk moment zien. De foto vertegenwoordigt het beeld van de wedstrijd.
Weer een hele pakkende column. Met veel plezier gelezen. Sportfoto’s met emotie raken je fantasie; als kijker geef je dan een eigen invulling aan een beeld. Ook dat is communiceren.
Ik heb even in mijn bestand gezocht; ik ben wel weg van deze…
Ontroerend beeld, en het raakt me hoe jij erover schrijft. Hoe kinderen hun ouders kunnen opvoeden, inderdaad!
Het deed me denken aan een foto van vroeger. Als kind gingen mijn ouders, zusje en ik vaak naar het strand. Talloze foto’s laten zon-, zee- en zandplezier zien. Maar op één van die foto’s kijk ik verstoord. Met een gefronst voorhoofd laat ik het zand door mijn vingers glijden, diep in gedachten.
Toen mijn moeder en ik die foto’s weer eens bekeken zei ik tegen haar: dit is de enige foto waarop ik niet lach. Mijn moeder zei niets maar toen ik haar aankeek twinkelden haar ogen.
‘Ja’, zei ze, ‘dat klopt, maar daar had je ook genoeg reden voor. Herinner je je niet dat je een keertje heel erg boos was op je vader?’
Ik groef in mijn brein maar er kwam niets bovendrijven.
‘Vertél’, vroeg ik, en ze stak van wal.
‘We liepen een keer langs het strand en vermaakten ons door de mensen die ons tegemoetkwamen uitgebreid te bekijken en te becommentariëren, alsof we op een Amsterdams terrasje zaten, weet je nog? Wat je niet zag allemaal, dik en dun, mooi en lelijk, jong en oud, poepiebruin en spierwit. Vooral je vader kon genadeloos mensen typeren. Die dag kwam er een vrouw voorbij in een opvallend rood badpak. Ze was inderdaad niet mooi maar je vader vond haar kennelijk wel heel erg lelijk want hij zei tegen me: God Li, wat is dát wijf lelijk. Tja, zo grof kon hij zich soms uitlaten, dan schaamde je je dood. Niet zo hárd, siste ik, bang dat de dame in kwestie dit vernietigende oordeel had gehoord. Maar niet zij had het gehoord, maar jij, want je draaide je woedend om naar je vader en begon hem met je vuisten te bewerken, schreeuwend: dat mag je niet zeggen papa, dat is heel slecht want daar kan die mevrouw toch ook niks aan doen, dat ze zo lelijk is.
‘Je vader keek verbouwereerd, waar kwam dát ineens vandaan? Kennelijk zag jij zijn verwarring ook want je besloot je verontwaardigde tirade op een iets verzoenender toon: ‘Weet je pappa, de Here Jezus wist op het laatst oók niet meer wat hij ervan maken moest!’
Ach ja, het ‘rotsvaste’ geloof in een hogere macht – die bij de vorming in de moederschoot lukraak en naar believen allerlei neuzen staat uit te delen – zat er van kinds af aan al in, kennelijk…
Ik heb je blog weer met plezier gelezen. Dank. Veel herkenning over het mooie van sport en emotie.
Leuke column weer. Lees ze met veel plezier.
Dag Ben die best schrijven Ken,
Een foto zegt meer dan duizend woorden, luidt de tekst uit je laatste column. Ik wil daar aan toevoegen: een beeld kan meer dan duizend herinneringen oproepen. Ieder herinnering kan zich als een foto vastzetten in het menselijk geheugen, wat vervolgens weer meer zegt dan duizend woorden.
Dit klinkt wat filosofisch maar ik doe een poging om het uit te leggen. Een aantal weken geleden struinde ik over de begraafplaats Zorgvlied, een bijzondere plek, kenmerkend door (ook door het unieke landschappelijke ontwerp van Zocher, maar dit terzijde) het grote aantal begraven schrijvers, kunstenaars en artiesten, die zich op hun eigen wijze hebben onderscheiden van de grijze massa. Ik stond daar plotseling oog in oog met het beeld van mijn overleden jeugdheld Swiebertje.
Onmiddellijk voelde ik weer het kleine jochie van acht jaar die met gebalde vuistjes, vechtend tegen de tranen, minuten lang Swiebertje achter de horizon zag verdwijnen. Het beeld projecteert zich in zwart-wit in mijn geheugen. Logisch, in 1975 was dat het tv toestel waar wij het thuis mee moesten doen. Swiebertje, de landloper die leefde van de wind en met de dag, zag ik toen in de laatste uitzending uit mijn leven verdwijnen. Het zou nooit meer hetzelfde zijn, dacht ik toen.
Met de kennis van nu, zie ik in het zwart-witte fotootje in mijn breinprojector een dappere man die uit zijn comfortzone stapt (een dakloze met comfort?). Met recht een dappere man, hij verlaat zijn vertrouwde goede veilige spruitjesluchtomgeving waar Saartje toch altijd weer een ‘lekker kopjen koffie Saar’ voorschotelde en Bromsnor toch het beste met hem voorhad. Met gebogen schouders, een gevolg van de pijn in zijn hart, zie ik hem toch de keuze voor het grote onbekende maken. Een stap die veel mensen nog steeds niet durven maken en die uit angst voor hun eigen belemmerende overtuigingen lekker veilig blijven zitten in hun zelf gecreëerde comfortzone.
Swiebertje, ik bewonder je moed en dank je voor de wijze levensles.
Hartelijke groet van een volgende keer weer wat luchtigere taalbroeder en woordmakker,
Fotograferen in de polder is mijn grote passie.Dit levert elke keer weer verrassingen op, in welk jaargetijde dan ook.
Deze foto doet me wat. We stonden allemaal te kijken naar die koe die in de sloot stond. De brandweer was onderweg om haar eruit te halen. Mijn aandacht ging direct uit naar dat hondje. Iets op de achtergrond in de foto is vaak net zo belangrijk als het onderwerp zelf.
Op mijn website staan meer foto’s. Niet alleen beelden uit de polder, maar bijvoorbeeld ook sport, landschappen, panorama’s, architectuur, roofvogels, insekten en portretten.