Fluitend snelt ze voorbij. Op sneakers. Het is een soort snelwandelen. Haar ogen spieden als een arend de pizzeria rond. Ze knikt naar ons, ze heeft ons gezien.
De pizzeria op ons vakantieadres in Mallorca is vol. Bomvol. Middenin de zaak schuift de kok de ene na de andere pizza de houtoven in. Met vier borden op haar arm snelwandelt de sneakervrouw naar een tafel met een Spaans gezin. Ze kwetteren als een klas kinderen in de ballenbak bij Ikea. De moeder geeft haar baby de fles, de spaghetti Frutti di Mare moet even wachten. Zoontje doet een spelletje op de telefoon van zijn vader. Zusje wil ook. Ruzie. Duwen. Trekken. De telefoon klettert op de grond. Voor straf moet de jongen de telefoon weer bij zijn vader inleveren. Hij snauwt naar zijn zusje dat het haar schuld is. Het zusje zet het op een schreeuwen. De ouders kakelen in rap tempo door.
De vrouw op sneakers komt weer langs. Nu met glazen drank. Heeft ze daarnet zelf getapt. In het voorbijgaan zet ze een bakje olijven op ons tafeltje. Kort knikje. Glimlach. Door. Naar de volgende tafel. Op de terugweg neemt ze onze bestelling op.
‘Het duurt even,’ zegt ze, ‘het is druk.’
In drie snelle stappen is ze bij de kok. Het blaadje uit haar notitieblok met onze pizza’s prikt ze op een ijzeren pin.
Weer ijlt ze voorbij, drie kinderen achter haar aan. Ze mogen bij de ijskast een ijsje uitzoeken. Intussen vult ze de voorraad bij. De kindjes kunnen maar moeilijk tot een keuze komen. De vrouw hurkt door de knieën, wijst naar het ijsje met aardbeiensmaak, steekt de duim omhoog, geeft een van de kindjes een vriendelijke tikje op de billen. Het helpt. De kinderen huppelen met een aardbeienijsje vrolijk terug naar hun tafeltje.
Ze draait zich om naar de kok bij de houtoven. Twee pizza’s. Die zijn voor ons.
‘Eet smakelijk,’ zegt ze.
Als ze weer langsloopt, probeer ik in een fractie van een seconde haar blik te vangen. Ik wijs naar mijn lege bierglas. Geen idee of ze het gezien heeft. Ze beent naar de tap. Giet een pint vol. Hij is voor mij.
Heb ik eindelijk oogcontact met een jongeling die tussen de tafeltjes doorschuift en van wie ik vermoed dat hij bij het personeel behoort, blijkt hij degene te zijn die alleen de glazen ophaalt.
In Nederland doen we in de horeca aan ‘taakdifferentiatie’. Heb ik eindelijk oogcontact met een jongeling die tussen de tafeltjes doorschuift en van wie ik vermoed dat hij bij het personeel behoort, blijkt hij degene te zijn die alleen de glazen ophaalt. De tweede die ik benader, komt de bestellingen alleen maar brengen: ‘Iets bestellen? Dan moet u bij mijn collega zijn, meneer.’ Wie dat is? Geen idee.
Zijn de ras-horecamensen een uitstervend ras? De mensen dus die met een arendsoog de hele tent overzien en aan een kleine vingerbeweging genoeg hebben om te weten dat het glas bijgevuld mag worden?
Aan mij is sowieso geen horecaman verloren gegaan. Ik denk aan de verplichte bardiensten bij mijn tennisclub. Als iemand twee thee en een tosti bestelt, gaat het al mis. Als ik het water voor de thee onder het apparaat vandaan haal, ben ik de tosti alweer vergeten, die blakert zwart in het tosti-ijzer. De laatste jaren koop ik mijn bardiensten zelfs af bij de penningmeester van de club, zo erg is het al.
Hoe doet die vrouw dat in die pizzeria in Mallorca? Kun je dat leren: multitasken?
Ben Tekstschrijver
Kun je multitasken leren? Kunnen vrouwen het beter dan mannen? Of klopt de theorie dat geen enkel mens kan multitasken, wissel je hoogstens van het een naar het ander, omdat je brein maar één informatieverwerkend proces tegelijk aankan? Wat is jouw ervaring?
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Hoi Ben,
Eigenlijk is multitasken een lelijk, Engels woord. Het kan veel gemakkelijker en vriendelijker: het is gewoon vrouw-zijn. Twee dingen tegelijk is standaard, drie gaat vaak net zo gemakkelijk. Vier is een beetje de max, maar ik ken er die met vijf geen enkel probleem hebben.
Voor mij is het de dagelijkse praktijk van het schakelen tussen verschillende taken, met de bedoeling om veel gedaan te krijgen in een korte tijd. Ik hou van afwisseling en vind het heerlijk om meerdere dingen tegelijk aan mijn hoofd te hebben. Meer dingen tegelijk creëren is denk ik lastig. Maar luisteren en denken tegelijkertijd is goed te doen, en het uitvoeren van heel veel verschillende acties in korte tijd, bevalt mij goed. Maakt het leven voor mij minder saai.
Het valt mij ook op dat er in de horeca geen 360 graden zicht op de klanten meer is. Ondanks de ’taakdifferentiatie’. Wat we multitasken noemen kan alleen als het routines zijn geworden en je je taken, oplossingen en mogelijkheden goed kent. Voor nieuwe problemen of taken heb je wel wat meer tijd en energie nodig. Dat hou je meestal niet goed vol als je het op horecasnelheid moet doen. Dat is al lastig in een samenleving waar permanente onderbezetting is en personeel niet lang blijft.
Maar ja, we willen alles nu en snel. Misschien is dat ook onderdeel van het probleem.
Je laatste zin vind ik een mooie beschouwende ‘laten-we-ook-zelf-even-in-de-spiegel-kijken-zin’.
Ik weet niet of je dit kunt leren. Moet wel in je zitten denk ik. In het ziekenhuis doe ik niets anders dan multitasken. Ik houd ervan.
Zorgt voor afwisseling en je krijgt meer gedaan op een dag.
Snel achter elkaar verschillende dingen doen, zorgt voor afwisseling. Tegelijk verschillende dingen doen, zorgt volgens mij voor stress en – meestal ook – slecht resultaat. Ligt daar het verschil?
Ik ben een vrouw en ik kan heel goed twee dingen tegelijk doen. Maar niet bij beide dingen nadenken over wat ik aan het doen ben… Ik kan heel goed breien en tegelijkertijd televisie kijken. Deed ik vroeger tijdens colleges: breien en heel actief luisteren. Dan werd ik niet zo afgeleid door de figuur, houding en gebaren van de docent. Maar om te onthouden wat er werd verteld, moest ik toch echt aantekeningen maken en mijn breipennen even neerleggen.
Wat jij beschrijft is dat die mevrouw heel snel kan schakelen van de ene naar de volgende activiteit. Dat zijn vooral routinematige handelingen. Net als mijn breien. En ze denkt procesmatig. Als er een bestelling is gedaan voor twee pizza’s, weet ze hoe lang het duurt voor ze klaarstaan om afgeleverd te worden. Dat is goed kunnen plannen.
Snel schakelen en routinematig werken zijn een kant van de medaille. De andere kant is twee of meer dingen tegelijk doen, wat bedoeld wordt met multitasken. Volgens mij kan het dan alleen gaan om een combinatie van routinematige activiteiten die je kunt combineren met denkwerk. Bijvoorbeeld bij een moeder die tijdens het voorlezen tegelijk bedenkt dat er een was in de machine moet en ze haar partner moet vragen om de volgende dag de kleine van school ter halen. Zoiets…
Mooie analyse. Ik denk inderdaad dat we het moeten zoeken in het verschil tussen zaken waarmee je brein aan de gang moet en zaken die je op de automatische piloot doet.
Erg leuke column weer, Ben! Ik heb ‘m doorgestuurd naar Anje die bij cocktailbar De Professor op De Hof werkt. Ben benieuwd naar haar reactie 😉
Ik ben ook benieuwd naar haar reactie 😉…
Een genot om horecakanjers aan het werk te zien, ik ken er een paar (mannen en vrouwen). Het zijn net jongleurs die de ballen hoog houden, je moet er wel aanleg voor hebben denk ik. Discipline, veel oefenen en overzicht houden helpen je een eind op weg.
Maar je moet het vooral leuk vinden, anders hou je dat niet vol natuurlijk.
Zeer herkenbaar Ben!
Net als jij, val ik niet onder de categorie slome drinkers. Grappig van dat arendsoog. Deed me ergens aan denken, zie onderstaand, geknipt uit “AANGEDIKT”, editie lente 2021.
“Wat ben je ongedurig?”, klonk het naast me. Ze merkte mijn niet aflatende, via de bal van mijn voet wiebelend linker been op. Ik fronste mijn voorhoofd. Het personeel had allang acht moeten slaan op mijn lege glas. Geërgerd keek ik om me heen. Vier bedieners en geen die hier oog voor heeft. Ze liepen als een kip zonder kop rond op het terras. Van enige structuur, met twaalf haviksogen het hele terras bespiedend op potentiële nieuwe bestellingen, was geen sprake.
Eindelijk klonk vanuit mijn flank het bevrijdende “Kan ik nog wat voor u inschenken.” “Wel zo graag”, antwoordde ik met een licht verwijtende ondertoon. Normaal heb ik mijn gevleugelde uitspraak: “Je komt als geroepen” paraat, waarin een compliment ligt besloten.
Haha, misschien had je ook te kampen met de ’taakdifferentiatie’ die nu op onze terrassen gemeengoed is. Misschien zag je enkel ‘bedieners’ die aangesteld waren om lege glazen op te halen, maar niet om die van jou te vullen. Maar dan nog hadden ze jouw lege glas moeten zien. Dan had je mogelijk een ingang gehad om de boel in beweging te zetten.
En inderdaad: de intonatie van ‘wel zo graag’ is anders dan ‘je komt als geroepen’. De vraag is of de bediener dit subtiele verschil opmerkte. Daar moet je taalgevoel voor hebben. Ook dat nog. Lastig vak: bediener.
Soms hoor je iemand smalend spreken over ‘horekaffers’. Daarmee wordt niet een trotse stam uit Zuid-Afrika bedoeld, maar staat het woord voor sukkel. Niet iedereen in de horeca is even vaardig, maar er zitten echte kanjers tussen. Niet alleen wat betreft multitasken, maar bijvoorbeeld ook het balanceren met een blad volle glazen met één hand boven de schouder door een drukke mensenmenigte. Dan ben ik een en al bewondering. En wat mijn eigen multitasken betreft: soms ben ik al halverwege de loop naar de kast vergeten wat ik eruit wilde halen. Dan voel ik me pas echt een kaffer.
Balanceren met een blad vol met glazen, met één hand boven de schouder, in een mensenmenigte, wat je zegt. En wat dacht je van de bordendraagtechniek waarmee een tafel leeggehaald wordt: een stapeltje borden in de hand en daarna een nog grotere stapel op de onderarm. Het is vaak een ware circusact. Knap.
Alsof ik zelf bij je aan tafel zit en dit tafereel gadesla… Prachtig tafereel, het contrast tussen de sneakerdame en de jongeling (alleen het woord al). Bedankt Ben!
Bedankt Christl!
Ha die Ben, ik denk toch dat multitasken het privilege is van de jeugd!
Ooit heb ik zelf ook gelaveerd tussen dit en dat op weg naar zus en zo, onderwijl van alles gauw gauw nog even doen.
Maar ook als je jong bent laat je steken vallen. Geen malheur, gauw weer gefixt, maar toch…
Onlangs in Amersfoort met een vriendin aan de Hof heerlijk gegeten in het italiaanse restaurantje Riposo.
Waar je basic italian cooking geniet voor een uiterst schappelijke prijs.
Maar haast moet je niet hebben, het is slow cooking daar…
Beurtelings wordt er gekookt door een jonge en een oudere man.
Vorige week was senior er weer, hij neemt de tijd, sjokt van tafeltje naar tafeltje om de bestellingen op te nemen. Om vervolgens rustig en geconcentreerd aan de gang te gaan
Maar het is het wachten waard want het eten is -nogmaals- verrukkelijk. En kan ook vega
Tussendoor maakt hij allerlei praatjes met zijn clientele en rookt ondertussen in de achterdeur een cigaretje.
Alleen al naar de man kijken is relaxt.
Hem vorige week weer gecomplimenteerd met zijn kookkunst en lage prijzen. Ja, kost geen drol, repliceerde hij, maar haast moet je bij mij niet hebben, ben ik allergisch voor
Aanbevelenswaardig.
En multitasken? Behoort voorgoed tot het verleden! Het zijne en het mijne
Dank voor de tip: ik ga binnenkort een avondje onthaasten bij Riposo. Ik had van vrienden ook al gehoord dat dit zo’n fijne Italiaan was. Ik probeerde voor aanstaande zaterdag te reserveren, maar dat lukte al niet meer. Blijkbaar houden meer mensen van ‘basic Italian cooking’.