‘Jongens, wat is het hier stil, dit is een café, geen theater,’ zo start Hessel zijn optreden in zijn café De Groene Weide op Terschelling. In een theater ben je stil, in een café niet. Maar hoe zit dat in een poptempel of concertzaal?
Ik herinner me een concert van Frazey Ford in Paradiso. Ik sta met muziekvriend Hans achterin bij het mengpaneel, hier is het geluid vaak goed. Frazey Ford zingt als een lijster, haar band speelt subtiel. Al na een paar nummers weten we dat het ‘weer zo’n avond wordt’: babbelterreur. Een hinderlijke publieksruis golft door de zaal, muzikanten noemen dit al de ‘Dutch disease’. We hebben een duur ticket gekocht, files op de A1 getrotseerd en luisteren nu naar een concert dat verziekt wordt door een hinderlijk geruis, even irritant als een kolonie zoemende muggen op je warme slaapkamer.
Het begint bij de bar achterin, van daaruit rolt het geroezemoes naar voren. Die lui bij de bar kopen een ticket voor Frazey Ford en doen of ze in de kroeg van Hessel een gezellig biertje staan te drinken.
Ik voel de irritatie naast me toenemen. Tussen het derde en het vierde nummer sist mijn muziekvriend een luidruchtig ‘sssshhhh…’ naar de barhoek. Het helpt niet. Als een liedje later de band even stilvalt, brult hij als een doorgedraaide damschreeuwer ‘dat die mensen aan de overkant hun kop moeten houden’. Kindamusic maakt in het concertverslag een dag later gewag van ‘een enkeling van buiten de stad die luid roept of de mensen aan de bar hun mond willen houden’. Het helpt niet, het optreden slaat dood.
Ook in de concertzaal slaat de verhuftering toe. Dat ze de artiest respectloos behandelen en bezoekers naast hen een rotavond bezorgen, deert de kletskoppen niet. Er iets van zeggen? Dan moet je ‘niet zeuren’, als je écht naar de muziek wilt luisteren moet je ’thuis je koptelefoon maar opzetten’. Een kwekkend koppel weigert tijdens een wonderschoon optreden van Daniël Romano in TivoliVredenburg ook na herhaald verzoek het gebabbel te staken, want ze zijn ‘juist achteraan gaan staan om even bij te kletsen’. De tip dat de Tivoli-kroeg beneden hier veel geschikter voor is, zet kwaad bloed. Waar bemoeien we ons mee?
Tindersticks stapte in Tilburg na een half uur van het podium vanwege het niet aflatende geblaat van het publiek.
Soms maken artiesten een statement. Tindersticks stapte in Tilburg na een half uur van het podium vanwege het niet aflatende geblaat van het publiek. Artiesten als Neil Young, Ray Lamontagne en Benjamin Clementine bedongen dat tijdens hun concert de bar in de zaal gesloten werd. Natuurlijk, sommige artiesten krijgen de zaal stil. Damien Rice heb ik zo hartverscheurend horen spelen dat lippen trilden en praten niet eens lukte. Maar Frazey Ford vecht in Paradiso tegen de babbelende bierkaai.
Ben Tekstschrijver
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Ha die Ben,
Mooi verhaal opnieuw. Het is steeds weer een leuk vooruitzicht dat ik ‘ergens in de komende dagen’ weer een stukje krijg om te lezen, me over te verbazen of het wel dan niet mee eens te zijn. Daar zijn ze ook voor bedoeld, neem ik aan. Zo twijfel ik nu of ik je sentiment deel. In het concertgebouw vind ik bijvoorbeeld de mensen krampachtig stil en vraag ik me regelmatig af of dit zo moet, of dat dit alleen maar gebeurt omdat de ouders van deze bezoekers dat vroeger ook al deden. En bij de meeste van die bezoekers is dat, zo op het oog, dan ook nog eens meer dan 60 jaar geleden. In wat informelere zalen weet ik niet waarom je er ook niet heen zou mogen om de muziek meer als decor te beschouwen. Thuis praat ik ook gewoon, hoewel de radio of de cd aan staat. En dan bedenk ik me nooit dat dit respectloos is. Ik moet nog eens goed nadenken waarom dat nou zo essentieel anders zou zijn dan wanneer ik in een zaal naar de zelfde muziek zou luisteren.
Dank voor de denkstof!
Hi Peter,
Het maakt natuurlijk wel verschil wat voor soort concert het is. Als mijn kinderen naar een dancefeest gaan met een DJ, dan is – net als vroeger bij de disco – praten natuurlijk onderdeel van de avond. Hoe zou je anders een meisje of jongen moeten versieren?
Als het een hardrockconcert betreft, is het gebabbel ook minder storend, dan overstemt de muziek al het andere geluid.
Het wordt een probleem als ik naar een ingetogen concert van bijvoorbeeld een singer-songwriter sta te kijken en te luisteren. In mijn blog vind je daar enkele voorbeelden van. De melancholie en ontroering die zo’n concert met zich mee kan brengen, wordt dan in de kiem gesmoord door een storende babbelruis om je heen.
Ben Tekstschrijver
Waar ik me het meest aan stoor is aan de mobiele telefoons boven alle hoofden. Ik wil de artiest zien en horen, en niet op een foto of video. Die kan ik wel op YouTube zien.
Goed verhaal, niet helemaal mee eens, maar daar hadden we het tijdens onze lunchloop (LL) al over.
Het ligt vooral aan de soort muziek, bij blues en jazz is het altijd rumoerig, maar dat mag.
Mooi, de verwijzingen naar de optredens van de genoemde bands, goed gedaan.
Trots ben ik dat mijn schets pontificaal aanwezig is.
Goed verhaal! Maar ik irriteer me niet gauw aan babbelende bezoekers. Mijn ervaring is dat een goede band, die er zin in heeft en dat uitstraalt, ook de hele zaal meekrijgt. Onrust en rumoer ontstaan juist als die juiste ‘vibe’ er niet is.
Leuk om te lezen dat het Koetshuis nog bestaat, wij hebben daar 30 jaar geleden onze bruiloft gevierd. Met een goede band uiteraard.
Het Koetshuis bestaat inderdaad nog steeds, de zaak is overgenomen door de zoon, de zalen hebben een grondige verbouwing ondergaan, maar de dienstverlening is nog steeds top.
Ben Tekstschrijver
Oh oh oh wat ben ik het met je eens Ben!
Ik erger me ook zeer aan alle ‘ruis’ tijdens concerten waar ik toch echt naartoe ga om de artiest te horen en niet de verhalen over man(nen) en (klein)kinderen van het publiek. Of de uitwisseling en het maken en bekijken van foto’s en filmpjes op hun mobiel….
Zou dit de ook reden zijn dat het geluid van de muzikanten bij veel concerten tegenwoordig zo ongelofelijk hard staat dat ik de stem van de zanger(es) amper kan horen?
Of word ik gewoon oud……..dat zal het wel zijn 😉
Een beetje treurig verhaal deze keer. Maar je hebt helaas gelijk.
Je klacht beperkt zich tot mijn spijt niet alleen tot de poptempels; het is een algehele teneur in de samenleving. Ik probeer er wel eens de vinger op te leggen, maar verklarende dwarsverbanden ontgaan me nu eenmaal. Soms ben ik wel eens blij dat ik het niet begrijp.
Deze ‘kleine’ terreur vind je terug in bushokjes, in voetbalstadions, in treinen, ambulances, bioscoopzalen, recepties van ziekenhuizen tot hotels, cafés, vergaderzaaltjes en campings. En om een of andere duistere reden zijn uniform dragende, leidinggevende en goedwillende mensen vaak de pineut. Daar wordt als eerste op ingebeukt. Ongenuanceerd.
In de loop der tijd hebben mensen zich een onverklaarbare, nietsontziende ‘mondigheid’ aangemeten; een mondigheid die stoelt op respectloosheid, asociale domheid en vooral luidruchtigheid. Een weerzinwekkende, en in sommige gevallen zelfs fatale mix. Ongecultiveerde oerdriften die gehoord en gezien MOETEN worden. En ik ben het met je eens: voed deze sluimerende situaties met voldoende alcohol en je kunt op de eerste klappen wachten. Kwestie van minuten.
Ik heb de filmpjes van Juneville gezien: geweldig! Ik heb hun site bekeken, onvoorstelbaar dat ze nog maar zo kort bestaan, ze klinken zo professioneel. Ik ga hun cd zeker kopen. Muziek om met alle respect stil van te worden….
Ry X had in Paradiso de bar laten sluiten. Gevolg: een muisstille zaal.
Later zag ik zijn optreden op Lowlands terug en zelfs daar was de hele tent stil. Ik denk dat de juiste vibe ervoor zorgt dat de aandacht bij de artiest blijft. Maar bij de meeste concerten die ik bezoek maakt het gepraat niet veel uit aangezien er genoeg herrie van de band af komt 🙂
Toch begrijp ik je frustratie wel Ben.
Ha Ben, hoe herkenbaar en hoe treurigmakend. Paradiso is wat dat betreft een verschrikkelijke plek. De door jou genoemde Tindersticks heb ik daar gezien en ze stopten gewoon met spelen totdat iedereen doorhad dat er…inderdaad…muzikanten op het toneel stonden. De breekbare liedjes van Spinvis in de oude zaal van Tivoli werden doorklieft met kantoorwetenswaardigheden.
Afgelopen jaar één concert bezocht waar de liedjes het publiek dwong tot luisteren, tot stilte, bij The Villagers in de Tolhuistuin. Het was zo’n openbaring dat ik alleen al ontroerd werd door de stilte van het publiek (nee, geen overdrijving). Het gekke is, in een bioscoop doen mensen dat niet. En de door Peter Elders genoemde ongemakkelijke stilte in het Concertgebouw herken ik ook wel weer. Maar liever dat dan dat intens onverschillige gebabbel.
Beste remedie is vooraan gaan staan (als het geluid goed is afgesteld) of alleen nog maar veel gitaargeweld inplannen. Over twee weken The Heavy in Tivoli, inderdaad ‘heavy’. Waarschijnlijk nergens last van.
Ik was ook van de partij op jouw feest. Ik heb ervan genoten; zeker ook van het optreden van Juneville, waar ik een fan van geworden ben. En door jouw blog nu heb ik ook Daniël Romano ontdekt. Wat een prachtige opname samen met die zangeres.
Regelmatig bezoek ik de huiskamerconcerten van mijn collega Fleur en haar man Robbert-Jan (hij is zelf ook muzikant) in Tiel. Meestal zit het vol en er kunnen zo’n 45 man in. Vorig jaar trad Ernst Jansz daar op, met prachtige vertaalde songs van Bob Dylan. Op de voorste ‘rij’ ( waar ik ook zat) zat een ouder stel voortdurend hinderlijk te babbelen. Ik ervoer plaatsvervangende schaamte. Midden in een lied stopte Ernst Jansz om het stel te vertellen dat zij hem volledige uit zijn concentratie haalden en dat hij zo niet verder kon spelen. Het stel schoot in een soort ontkenning: ‘ Huh wij?! We doen toch niets verkeerd?!’. Het was zeer effectief en hij kon zijn optreden, zonder verdere stoorzenders, afmaken. De autoriteit warmee hij leiding nam, was indrukwekkend.
Herkenbaar Ben, die irritatie, maar soms is het ook een kwestie van miscommunicatie. Ik was ooit uitgenodigd voor een borrel waar een fado-zangeres ‘als achtergrondmuziek’ zou fungeren, zo stond in de uitnodiging. Ze zong fantastisch, dat moet gezegd. Ik had bijna spijt dat ik mijn aandacht moest verdelen tussen haar hartstochtelijke vertolking van het drama dat leven heet en mijn gesprekspartner die ondertussen een niet bijster interessant verhaal vertelde.
Plotsklaps, midden in één van haar liederen, stopte ze met zingen en begon in het Portugees (meen ik) in de microfoon te schreeuwen. Het kwam erop neer dat ze zich vernederd voelde dat tijdens haar optreden gepraat werd. We stonden perplex, ik met gemengde gevoelens, anderen verontwaardigd en nog weer anderen gegeneerd. Stampvoetend verliet ze het toneel. Het was, kortom, een afschuwelijk moment waar ik niet zonder kromme tenen aan terug denk! Ik denk dat – als er in de uitnodiging nadrukkelijk had gestaan dat er ’tussen het babbelgebeuren door’ een zangeres enige liederen ten gehore zou brengen – er niets aan de hand zou zijn geweest. Zo zie je maar….
Annelies van Setten
Wat triest Ben dat jij als echte muziekliefhebber hier over moet schrijven. Ik ben het roerend met je eens.
Je gaat naar een concert en je luistert of zingt mee als dat gepast is en anders lekker naar het café of weet ik waarheen.
Ook ben ik het eens met de kritieken over telefoons. Dan sta je op rij 1 bij je favoriete artiest die jouw favoriete nummer speelt en dan ben je 4 minuten aan het filmen!!!!!
Ongelooflijk en zeer irritant voor de artiesten en voor de mensen op de 2e rij.
We zijn helaas roepende in een woestijn ?
Had je een concertopstelling gemaakt? Dan blijven de kaken op elkaar.
Supergave blog. Feest der herkenning.
Erg leuk om te lezen, Ben! En als niet-concertganger wel een goed invoelbare verontwaardiging die jullie voelen bij al dat gebabbel!
Mij doet dit sterk denken aan het verplichte theaterbezoek met scholieren. Een prachtig stuk van bijvoorbeeld Bertolt Brecht op de Bühne, waar nauwelijks een hond naar luistert. Medelijden met die leerlingen die wel geïnteresseerd zijn en die zijn er goddank toch nog. Ergernis over docenten die hun klassen zonder begeleiding naar het theater sturen. Ooit beleefd dat iemand op het balkon een tv had meegenomen, om tijdens de voorstelling met zijn maten een voetbalwedstrijd te bekijken. Ooit beleefd dat er muntjes op het podium gegooid werden. Grote bewondering voor het toneelgezelschap dat, zij het op de automatische piloot, gewoon doorspeelt tot het bittere einde. Ze zijn wel wat gewend in Nederland. Een leuk avondje uit ziet er heus anders uit.
Ben,
Mooi verhaal en heel herkenbaar.
Wij hadden het geluk om in Het Koetshuis Juneville te zien en te horen en inderdaad, er werd aandachtig geluisterd.
Zelf speel ik in een feest-rockband, en meestal krijgen wij de zaal gelukkig goed mee.
We hebben het een keer meegemaakt dat we tijdens een optreden totaal geen enthousiasme terugkregen omdat iedereen moe was van een sportdag.
Het publiek stond om ronde statafels met de ruggen naar ons toe. Ik kan zeggen dat dit voor een muzikant een echte afknapper is.
Vaak sta je alleen voor benzinegeld te spelen, dus dan is een enthousiast publiek toch wel leuk meegenomen.
Mijn dochter is aanwezig bij het concert van Ry X in de grote zaal van TivoliVredenburg. Ze sms’t een dag later: ‘De grote zaal was HE-LE-MAAL stil. De zanger maakte er ook nog een opmerking over. Dat hij vaak in rumoerige zalen staat, maar dat nu de mensen zo stil zijn. Omdat ze op stoelen zitten?
In ieder geval gaf hij aan dat zijn muziek zo beter tot zijn recht kwam. En het concert was steengoed. Echt een bijzondere avond gehad.’
Sorry zegt de producent van Het spijt me. Maar door mijn nah ben ik niet graag in grote menigten zoals een concert-bevolking en ook harde muziek schiet mijn concentratie aan diggelen. MAAR DIT STUKJE VAN BEN OVERTREFT ZEKER EEN CONCERT.
Een artikel over dit onderwerp:
https://nos.nl/op3/artikel/2196041-wat-doen-poppodia-aan-al-die-pratende-concertbezoekers.html
Het is niet alleen mijn probleem…
Ja Ben, hier komen waarschijnlijk binnenkort een aantal reacties op jouw blogs omdat dit fenomeen tot voor kort langs mij heen is gegaan. Als muzikant kan ik jouw beleving ondersteunen. Op het podium heb ik er minder last van, maar in de zaal is het vaak een beetje triest. Het is natuurlijk interessant om de oorzaak van dit gedrag te doorgronden. Lastig om dit sociaal te verklaren, maar ik heb bepaald geen hoge pet op van de Nederlandse omgangs – en beleefdheidsnormen. Wij zijn per slot een volk van de polonaise en de klompendans. Als voorbeeld stonden wij een keer te spelen in een zaal waar de mensen de hele avond met de rug naar ons toe stonden en er werd niet één keer geklapt. Zij vonden het echter geweldig en wij moesten volgend jaar zeker terug komen!?!
En bij een internationaal toernooi was ook een Engels team. Deze mensen luisterden en waren betrokken. De Nederlanders waren druk met bier en patat. Wij blijven boeren.