Mooie muziek, een boeiend boek. Dan kan ik me zomaar ontpoppen als een overenthousiaste zendeling. Niet elk ongelovig schaapje mekkert gelijk mee, bovendien vinden ze mijn preken vaak te lang.
Vroeger organiseerde ik ‘Bier- en Bowie-avonden’. Ik lokte mensen met gratis bier, maar verplichtte ze wel de godganse avond naar mijn held David Bowie te luisteren. Ik kon me niet voorstellen dat er mensen bestonden die níet van Bowie hielden.
Nu snap ik dat beter, maar nog steeds hang ik soms de zendeling uit. Pas nog. In de boekhandel blader ik in ‘Mottenballen voor de ziel’, een verzameling columns van James Worthy. Ik lees:
‘Ik lig met mijn hoofd tussen de benen van een uit de kluiten gewassen teddybeer. Ooit won ik de pluche omnivoor op een kermis in een inteeltgehucht. De beer keek allemachtig ongelukkig uit zijn knopen. Na vijfentwintig keer schieten wees ik gedecideerd naar de ongelukkige beer. Mijn toenmalige vriendin dacht dat ik de beer voor haar had gewonnen, maar ik had de beer gewonnen voor de beer. Ik was nog jong en vond bevrijden van kermisknuffels vele malen belangrijker dan een relatie met een vrouwmens. Knuffels zijn er voor altijd, vrouwen zijn er alleen als je ze niet nodig hebt, dacht ik in de bus naar huis. Ik. Een jongeman. Alleenstaand en zonder zitplaats. Met een uit de kluiten gewassen teddybeer in de armen.’
Ik koop het boek. Even later zet ik de alinea enthousiast in de vriendenapp. ‘Kwestie van smaak’, reageert een van mijn vrienden. ‘Ik ben niet onder de indruk. Een beer die uit zijn knopen kijkt? Tsja…’
‘Als dit kenmerkend is voor zijn stijl, dan hoef ik dit boekje niet,’ zegt de volgende.
Hoe kan dit, denkt dan de zendeling in mij. Kijk nou eens naar die alinea. Zij begint en eindigt met een uit de kluiten gewassen teddybeer. Daarmee is de cirkel van deze alinea rond. Het beeld van de teddybeer: kinderlijk, zacht, lief. De setting: een ‘kermis in een inteeltgehucht’ – troostelozer kan niet. De ik-figuur ziet een beer die verweesd en ongelukkig ‘uit zijn knopen kijkt’. Soms kun je ontroerd raken door iets, een ding, een knuffel met twee knopen. Hij bevrijdt hij hem uit zijn uitzichtloze bestaan. Het kost hem wel vijfentwintig keer schieten. Er ontstaat een conflict: zijn vriendin had eigenlijk verwacht dat hij al die schietpogingen voor háár had ondernomen. Maar nee, de teddybeer is op dat moment belangrijker dan dat ‘vrouwmens’. Terugkijkend snapt hij ook wel dat deze cynische kijk op vrouwen voorkomt uit een balorige geest van een overjarige puber. Hij ziet zich staan, daar in de bus. Hij. Een jongeman.
Zijn vriendin is al weg. Hij staat alleen, in de bus en in het leven. Hij heeft alleen nog zijn teddybeer.
Dan volgt een alleszeggend en allitererend zinnetje: alleenstaand en zonder zitplaats. Zijn vriendin heeft eieren voor haar geld gekozen. Daar staat hij, met zijn teddybeer, alleen.
Dan denk ik, van deze schrijver wil ik het hele boek lezen. Maar ja, leg dat maar eens uit…
Ben Tekstschrijver
Komt bij u soms iets van een zendeling bovendrijven? Overtuig hieronder de lezers van dit blog waarom juist dit boek, deze muziek of die film gelezen, beluisterd of bekeken moet worden.
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Wat een predikant ben jij; in de goede zin van het woord dus. Ook ik werd direct gegrepen voor de prachtige zinnen en metaforen. Raak, bij elke zin.
Zendelingengevoel of niet: je hebt er na het lezen van je stukje een schaapje bij. Niet mekkerend, wel volgzaam.
En ‘Mottenballen voor de ziel’ gaat op mijn sinterklaasverlanglijstje. Alleen voor de titel eigenlijk al…..
Vind de tekst ook pakkend en bij het woord “inteeltgehucht” schiet mijn fantasie meteen uit de bocht! Maar over smaak valt (niet) te twisten, Ben! Bowie……brrrrrr…..sorry?!
Leuk stuk. “Over smaak valt niet te twisten…” Bij de oude Romeinen was dat zo, omdat iedereen het er toch wel over eens was, dachten ze, bij ons is dat nog steeds zo, maar nu omdat we het toch nooit eens worden, vinden we. Niet over Bowie, niet over teddyberen en niet over stijl. Ik vond de stijl van Worthy trouwens wel mooi en verrassend.
Schitterend! ‘Mottenballen voor de ziel’ staat nu ook op mijn verlanglijstje!
Ik volg James al lange tijd op twitter. Om zijn uitingen daarom ook het boek aangeschaft. Wat betreft het zijn van de zendeling, dit heb ik lange tijd geleden al opgegeven. Het is leuk als je mensen warm kan krijgen voor jouw interesses, echter vaak een brug te ver. Dit betekent zeker niet dat er over smaak niet te twisten valt. Je eigen smaak is immers altijd het beste.
Leuke oproep om mensen te laten ‘zendelingen’…
Leuk om jou – oud klasgenoot – te gaan volgen. Jouw manier van schrijven en pogingen tot overreding, de alinea over de kermisbeer met de zielige knopen, het maakt mij nieuwsgierig.
Hi Gerrie,
Wat leuk om een oud-klasgenoot op de leeslijst erbij te krijgen. Ik hoop dat ook mijn volgende blogs jou nieuwsgierig houden. Ik zet je op de leeslijst.
Wat fijn dat je bij de Bruna was! Hoop dat je blog goed gevolgd mag worden!
Hi Anneke,
Mijn blog wordt nu gevolgd door bijna 650 trouwe lezers. Kanjers zijn het!
Ben zendeling. Al sinds 1981. Het is een leuk vak. Ik geniet van de beer en haar knopen. Ik heb ooit mijn beer van achterop de fiets uit nijd weggegooid. Nooit meer teruggevonden. Jouw verhaal troost me.
Zendeling is (wiki) een protestant iemand die beroepsmatig zijn religie slijt aan hen die een andere overtuiging zijn toegedaan.
Daar herken ik Ben niet in: Ben deelt met oprecht enthousiasme zijn passies met anderen en laat zich niet uit het veld slaan wanneer het anderen koud laat.
Mooi stukje overigens.
Leuk om te lezen, Ben. Over smaak valt gelukkig te twisten. Bedankt.
Dit blog moet iedereen even lezen. Ben schrijft namelijk briljant. Zeker als hij in zijn zendelingenmodus zit. En doe het anders voor de beer.
Heerlijk Ben, you made my day! Opnieuw.
Ik kan net als jij helemaal blij worden van dat beeld van inteeltgehucht in combinatie met een kermis. En die beer die ongelukkig uit zijn knopen kijkt, ben ik ook al tegengekomen zonder het zo kunnen te hebben kunnen benoemen….
Eigenlijk heb ik een hekel aan zendelingen, in de zin van opgestoken vinger vanuit de donderende kansel (dat zal wel mijn katholieke joie de vivre zijn;). Dus Ben, inspiratiedelend mens, dank! En ga vooral zo door!
Gave tekst Ben en verwar inderdaad aanstekelijk enthousiasme niet met bekeringsdrang. Ik moest denken aan mijn eigen teddybeer, die ik tot mijn tiende levensjaar als bedgezel koesterde. Toen verhuisde ik van het verre oosten naar het verre westen van het land. Mijn moeder vond dat het moment om tijdens de verhuizing mijn zwaar gehavende maar teer beminde kameraadje spoorloos te laten verdwijnen. Ik heb bittere tranen geschreid en nooit meer een waardige vervanger gevonden. Nou ja, behalve mijn gelukkig niet gehavende maar wel teer beminde vrouw dan.
Als ex-schoolmeester wel blij dat je de t in ontroert snel door een d vervangen hebt. (knipoog)
Mooi blog, mooie aanleiding. En voor mij een eerste kennismaking met deze, voor mij, onbekend schrijver. Want, tja, wie buiten Amsterdam, leest Het Parool…….
Zendeling, beer, metafoor: uit alles wat ik hier lees is het voor mij vooral ook een ode aan de Nederlandse taal. Daar valt niet over te twisten.
Ik blijf je graag volgen. En James heeft er een volger bij.
Dank je wel, Ben, weer een heerlijke tekst van jouw hand. Ook bij mij komt dat citaat van James helemaal binnen, wat kan die man schrijven!
Overigens zou ik het woord ‘zendeling’ in dit verband niet gebruiken en zeker niet die ‘valkuil’: je bent gewoon enthousiast over iets, een boek dat je raakt, muziek, wat dan ook, en dat laat je gewoon weten, je deelt het met wie het wil. En wie er minder of niet voor openstaat: even goede vrienden, lijkt me! Die Bowieluisteraars konden vroeger weggaan wanneer ze wilden …
Ik zou jouw buurman wel willen zijn!
Ach, die arme jongeman. Alleen en zonder zitplaats op weg naar huis omdat hij een uit de kluiten gewassen teddybeer verkoos boven een vrouw.
Wat als de jongeman in plaats van naar de kermis te gaan, bij Ben was aangeland voor een Bier- en Bowie-avond …
Het boekje ‘Mottenballen voor de ziel’ staat inmiddels op mijn verlanglijstje.
Er huist in mij helaas geen zendeling. Maar als je mij vraagt iets aan te prijzen dan kom ik op Miles Davis’ versie van Time after Time.
Bij het woord “zendingsdrang” rijzen de haren mij te berge, Ben. Maar laat dat nou een begrip zijn dat ik totaal niet met jou associeer. Meestal als mensen een boek, film, toneelstuk of song aanprijzen en mij daarin persé willen laten delen, ben ik vertederd. Er spreekt zo’n verlangen naar eensgezindheid en verbondenheid uit!: als jij, net als ik, helemaal uit je dak gaat na dit of dat gelezen, gezien of gehoord te hebben, zitten we op één lijn. Ik kan niet wachten dan dat met je te delen. Dat smaken vervolgens gigantisch kunnen verschillen, doet er voor mij nauwelijks toe. Het enthousiasme waarmee de gezondene zijn of haar blijde boodschap verkondigt: die is echt, die is integer, die is eerlijk. Dan geniet ik. Ik hoef er niets mee, kan de gedane oproep gewoon naast me neer leggen. En, laten we eerlijk zijn, daar zou een rechtgeaarde zendeling het niet bij laten zitten en er nog een schepje bovenop doen. Waar ik dus -nogmaals- een bloedhekel aan heb….
Annelies van Setten
1 van de beste boeken die ik afgelopen jaren gelezen heb. Zijn columns zijn ook te volgen via Facebook. Misschien maar goed dat niet iedereen gecharmeerd is van bowie en worthy Ben! 😉
Ik had ‘Mottenballen voor de ziel’ op mijn verlanglijstje gezet. Vanmorgen bij een heerlijk verjaardagsontbijt van mijn liefje heb ik dit cadeautje ook daadwerkelijk mogen uitpakken. Meteen een paar columns gelezen.
Geweldig.
Nog bedankt voor de tip!
Vanmorgen vroeg om 5 uur James Worthy’s ‘Mottenballen voor de ziel’ uitgelezen. Het moest gewoon. Ik ging slapen om half een; mijn ogen vielen dicht. Met nog drie columns te gaan. Toen ik om vijf uur klaarwakker was, bleef er dus maar één ding over….
Je schamen om zijn uitleg in wat voor een klerezooi we leven, daarna lachen om zijn vlijmscherpe humor en reële kijk op het leven en dood.
Geweldig, wat een prachtige columns….
Nogmaals bedankt voor de tip
Bijna 4 1/2 jaar geleden leerde ik mijn vriend kennen op de verjaardag van een gemeenschappelijke vriendin, ik was samen met iemand anders aan het proberen de cd-speler aan de praat te krijgen toen hij binnenkwam, en zodra hij de kamer binnenstapte dacht ik:’Wauw, die is leuk’. Omdat het niet erg wilde lukken met die cd-speler vroegen we of hij even mee wilde kijken, waarop hij antwoordde:”Natuurlijk, wat proberen we op te zetten?” “David Bowie”. Toen hij daarop reageerde met:”Oeh! David Bowie is awesome!” kon het eigenlijk al niet meer stuk tussen ons.